حق سرمایه گذار خارجی در اقامه ی مستقیم دعوا علیه دولت میزبان بر  اساس مکانیزم حل و فصل اختلافات معاهده منشور انرژی

داوری بین المللی به عنوان یک شیوه ی مورد قبول سرمایه گذار و دولت میزبان، با یک اشکال عمده مواجه است؛ بدین معنی که سرمایه گذار خارجی برای اقامه ی دعوا علیه دولت میزبان در مراجع بین المللی، ملزم به توسل به حمایت دیپلماتیک کشور متبوع خود می باشد؛ بدیهی است این الزام، استفاده از این روش رایج در حل اختلاف را دشوار می نماید. معاهده منشور انرژی به عنوان مهم ترین معاهده ی چندجانبه در زمینه ی انرژی، با ابتکار در اعطای حق اقامه ی مستقیم دعوا در مراجع بین المللی به سرمایه گذار خارجی بدون نیاز به حمایت دیپلماتیک کشور متبوع، اشکال مزبور را از میان برداشته است. در این پژوهش سعی بر آن است تا با تحلیل حقوقی این حق، مزایا و میزان کارآیی آن تحلیل شود. حق اقامه ی مستقیم دعوا بدون حمایت دیپلماتیک از تبدیل شدن اختلاف سرمایه گذار با دولت میزبان به اختلافی میان دولت ها، جلوگیری نموده است. بدین ترتیب منشور توسل به داوری بین المللیِ وابسته به حمایت دیپلماتیک را، به عنوان روشی غیرقابل اتکا برای سرمایه گذار، از میان برداشته است. علاوه بر این به رسمیت شناختن اصولی چون عدم الزام سرمایه گذار به ارجاع اختلاف به مراجع داخلی کشور میزبان، با هدف تضمین رفتار غیر تبعیض آمیز، آزادی در انتخاب روش حل اختلاف، برخورداری سرمایه گذار خارجی از بالاترین‏ حقوق اعطاشده به اتباع داخلی و اتباع‏ کشورهای دیگر، ارائه ی روش های متفاوت مذاکره و سازش قبل از مراجعه به داوری بین المللی، موجب افزایش اعتماد سرمایه گذار و در نتیجه افزایش سرمایه گذاری می گردد.   right of foreign investors to sue directly against a host state   base on mechanism of dispute resolution in the energy charter treaty   abstract       international arbitration as an accepted method of mediating between a host state and investor, has encountered a major drawback, namely that the foreign investor is required to resort to diplomatic protection of the subject state against the host state. this may make it difficult to use such a method. the energy charter treaty, as the most important multilateral treaty in energy sector, has provide a solution to the aforementioned fault by giving foreign investors the right to bring a claim directly before international tribunals without resorting to the diplomatic protection of the subject state. in this study, an attempt has been made to analyze this right, its advantages and effectiveness legally. such a right has prevented disputes between an investor and host state becoming a dispute between states. so the charter has removed resort to international arbitration dependent on diplomatic protection as an unreliable method for investor finally leading to the legal resolution of a dispute. additionally, recognizing principles such as not obliging an investor to bring a suit before the domestic courts of the host state with the purpose of ensuring non-discriminatory treatment, freedom of choice in using the method of dispute resolution, allowing foreign investors to enjoy the highest privileges granted to domestic nationals and foreign nationals and suggesting different methods, including negotiation and compromise, prior to bringing a suit before international arbitration may result in greater reliability for investors and an increase of investment in the host state’s territory.     keywords: energy charter treaty, investment, arbitration